Grupa Trzymająca Władzę

PSYCHOPATIA- cierpienie duszy
1) pierwotnie przez psychopatię rozumiano jakąkolwiek dysharmonię w osobowości, jeśli u kogoś było czegoś za dużo lub za mało to nazywano go psychopatą (np. za dużo agresji)
2) w psychopatii anglosaskiej termin ten był zarezerwowany tylko dla osób posiadających zachowania przeciw innym ludziom, normom społecznym (zaburzenia społeczne- MORAL INSANITY)
3) obecnie nie używa się terminu psychopatia lecz mówi się o zaburzonej osobowości
Charakterystyka zjawiska psychopatii: obniżone możliwości przystosowawcze, zaburzenia w zakresie interakcji społecznej, psychopata to człowiek, który sam cierpi i inni cierpią z jego powodu, jakość stosunków interpersonalnych ulega znacznemu obniżeniu, o psychopatii mówimy gdy mamy do czynienia ze stałym wzorcem ukształtowanym we wczesnej młodości i występ. przez całe życie (jeśli zaburzenia pojawią się wciągu życia np. koło30-ki to nie mówimy o psychopatii). Objawy psychopatyczne mogą ulec załagodzeniu lub obniżeniu; są to jednostki społecznie nieprzystosowane, lekkomyślne, nieodpowiedzialne, gwałtowne, u dzieci nie da się rozpoznać zaburzeń osobowości, bo mogą wystąpić u nich podobne objawy, nie koniecznie psychopatyczne, mówimy wtedy o charakteropatii. Dwie klasyfikacje: DSM- wersja IV jest to system psychologów ze Stanów Zjednoczonych; ICD- 10 jest to klasyfikacja World Health Organization, DSM: I zachowania charakter. Się: dziwacznością, ekscentrycznością wyróżniamy zaburzenia osobowości: 1) paranoidalne-bardzo znaczna nieufność, podejrzliwość nawet do osób bliskich, wrogość, mechanizm obronny projekcji. 2) schizoidalne- brak potrzeby kontaktu z innymi ludźmi, jest on znacznie utrudniony, chłód emocjonalny, unikanie kontaktów z innymi wynika z braku ich potrzeby, mechanizm obronny fantazje schizoidalne oraz splitting 3) schizotypowe- dziwactwa dotyczące sposobu mówienia, myślenia, ubioru, przezywania, kontakty z innymi nasycone są lękiem, czują się źle w sytuacjach społecznych nawet jeśli nie są to sytuacje nowe, mogą występować epizody schizofreniczne; II charakt. się: teatralnością zachowania, przesadą, chwiejnością emocjonalną wyróżniamy zaburzenia 1) antyspołeczne- aby rozpoznać to zaburzenie musi wystąpić odpowiednie zachowanie przed 16 rokiem życia i odpowiednie po 16 roku życia, ale badane muszą być po ukończeniu 18 roku życia, niedobór w zakresie empatii, duży egocentryzm (kierowanie się własnymi zachciankami nie licząc się z innymi ludźmi bo występuje brak empatii) obniżona wrażliwość na bodźce bólowe, skłonność do ryzyka, brak poczucia winy, lekceważenie norm i zasad innych ludzi, mechanizm obronny- „acting- aut”- zamiast emocji pojawia się działanie np. zamiast gniewu pojawia się atak, występują samouszkodzenia w celu rozładowania napięcia; 2) pograniczne (boredrline)- zaburzenia należące do różnych kat. Psychopatii, pogranicze różnych zaburzeń, ponad to pogranicze pomiędzy jeszcze zaburzeniami osobowości, a już psychozą, mechanizm obronny – splitting- emocje przezywane są krańcowo, jako przeciwstawne, duża zmienność tych emocji; 3) histioniczne- chwiejność emocjonalna, pewna przesada w okazywaniu uczuć, ale pod tą teatralnością jest chłód emocjonalny, ta teatralność ma ten chłód kompensować, potrzeba koncentrowania na sobie uwagi 4) narcystyczne- bardzo wyraźny brak empatii, przekonanie o swojej wyższości, wyjątkowości, brak rozumienia potrzeb innych ludzi, inni traktowani instrumentalnie. III charakt. się lękiem, ale w postaci „jawnego leku” 1) obsesyjno- kompulsywne- osobowość sztywna, analna, nadmierna drobiazgowość, nadmierny perfekcjonizm, problemy w podejmowaniu decyzji; 2) unikowe- odczuwanie lęku w kontaktach z innymi, bardzo niska ocena własnej wartości, z góry zakładają że zostaną poniżone odrzucone przez innych, myślą że inni tez ich tak odbierają jak oni sami siebie odbierają 3) osobowość zależna- niska ocena własnej wartości, budowanie systemu bezpieczeństwa w oparciu o kogoś innego, wtedy czują się dobrze 4) osobowość bierna- negatywizm w działaniach, tzw. bierna agresja, realizuje się ona w sposób bierny, a nie jawny IV inne zaburzenia osobowości 1) osobowość sadystyczna- mają wiele cech antyspołecznych, jest to dość częsta kombinacja-mamy wtedy do czynienia z „potworem”, odczuwanie satysfakcji z poniżania drugiej osoby 2) osobowość masochistyczna- specjalne dokonywanie wyboru niekorzystnego, nie chcą pomocy choć nam wydaje się że są zagrożone !!W obu tych przypadkach nie chodzi o aspekt fizyczny lecz moralny!!
ZACHOWANIA SEKSUALNE: problemy seksualne są związane z całą osobowością, nie można tego rozdzielać, izolować. W leczeniu można stosować techniki awersyjne, ale są one krótkotrwałe i eliminują problem tylko na poziomie zachowań, nie docierają do głębszych pokładów osobowości. Zachowania seksualne są rezultatem doświadczeń, nie ma więc jednoznacznego wzorca tych zachowań. Każde zachowanie seksualne jest normalne pod warunkiem, że: 1) nie narusza to dóbr, praw innej osoby 2) osoba funkcjonuje prawidłowo 3) jest źródłem satysfakcji dla obojga partnerów (np.: sadysta i masochista – gdy się dobierają i jest im dobrze ze sobą i swoimi upodobaniami to wszystko jest ok., bo nikt tu nie jest poszkodowany). Natura różnych preferencji seksualnych: nie jest to sprawa prosta, wiąże się to z identyfikacją płciową i realizacją swojej roli seksualnej, określenie tej roli jest bardzo ważne, to pozwala określić własne „ja”!!! już małe dzieci dążą do określenia siebie np.: dziewczynki ubierają buty mamy, jej sukienki, chłopcy biorą rzeczy taty; ważne jest różnicowanie płci, następuje wyodrębnianie siebie na zasadzie podobieństwa (dziewczynki-mama) oraz kontrastu (dziewczynki- ojciec), ważni są jednak oboje rodziców bo dziewczynka z matką ma się utożsamiać, a ojciec ma ją akceptować; Parafilia- inaczej dewiacja - to zaburzenie preferencji seksualnych; utrwalone zachowanie seksualne, które kształtuje się w rozwoju na skutek oddziaływania bodźców kojarzących się ze stanami silnego podniecenia. Elementy strukturalne zachowania parafilnego, które umożliwiają jednostce osiągnięcie satysfakcji na poziomie psychicznym (czyli zaspokajają potrzeby seksualne) jednocześnie wykluczają spełnienie biologicznej (prokreacja) i/lub społecznej (tworzenie więzi) funkcji zachowania seksualnego. Przy parafiliach mamy do czynienia z zahamowaniami osobowościowymi, osoby te dążą do realizacji pewnych zachowań rzeczy, człowiek taki szuka swojego miejsca, unikają lekceważą chęć udzielenia im pomocy, zabiegają o osoby które je krzywdzą, które są dla nich nieżyczliwe Dlaczego? Ponieważ osoby te znajdują swoje miejsce w świecie, które daje im poczucie bezpieczeństwa (mimo iż jest to przykre i bolesne) odnajdują w tym siebie; parafilie są zakorzenione bardzo głęboko w osobowości i to załatwiają pewne problemy osobowościowe, z którymi te osoby w inny sposób nie mogą sobie poradzić; osoby te często traktują sytuacje seksualne jako sytuacje egzaminu; jest to wtedy gdy mają problemy z obrazem własnego „ja”, koncentrują się na sobie „jak ja wypadnę”, „co mam grać by być zaakceptowanym”, partner jest traktowany przedmiotowo, co uniemożliwia w pełni satysfakcjonującą relację- i to jest duży problem;
Te wzorce są bardzo trwałymi wzorcami zachowań, są one bardzo stałe (np. pedofilia, gwałty homoseksualne) (odnotowano tylko jeden przypadek, w którym pedofilia została całkowicie wyeliminowana). Stosując bardzo dotkliwe kary można stłumić te tendencje, ale jeśli tylko pojawi się okazja to te zachowania wracają. Modyfikacja tych zachowań jest bardzo trudna bo dotyczą one najgłębszych struktur osobowościowych. Zachowania są źródłem dużej frustracji.
Jeśli jednak jest prawidłowy związek tzn gdzie oboje z partnerów są szczęśliwi to wszystko jest ok., nawet jeśli wydaje się dziwaczne. Zaburzenia na tle seksualnym: Transseksualizm- problem zaczyna się przy poczuciu własnej tożsamości, przezywania jej, transseksualiści nie potrafią siebie określić. Transwestyta nie chce zmieniać płci. On znajduje rozkosz seksualną w tym, że przebiera się za drugą płeć. Tutaj jednak poczucie własnej płciowości jest wyraźnie określone. Zadaniem psychoterapii jest pomóc transseksualiście w podjęciu decyzji, ma także pomóc w procesie zmiany płci. Orientacja seksualna: heteroseksualizm, homoseksualizm, biseksualizm. Młodzi ludzie mogą nie wiedzieć, że są homoseksualistami. Często stosuje się terapię behawioralną. Człowiek uczy się zachowań seksualnych. Nasze zachowania seksualne nie są z góry zdeterminowane w przeciwieństwie do niższych ssaków. Jeśli chcesz pisać o zaburzeniach więcej to szukaj po sali Najdki, Ewy albo Pauliny bo one miały o tym referat ja więcej w notatkach nie miałem.

ZABURZENIA NASTROJÓW (zaburzenia depresyjne): są to często występujące zaburzenia, jest to jeden z najpoważniejszych problemów współczesnego człowieka. Nastrój wpływa na całą naszą działalność; gdy się podwyższa to samoocena ulega podwyższeniu, wzrasta pewność siebie, gdy się obniża to samoocena się obniża, gdy obniży się drastycznie to występuje poczucie winy, taki stan rzeczy wpływa na wzrost ryzyka zachowań autodestrukcyjnych; od wahań nastrojów zmienia się nasz stosunek do przyszłości- optymistycznie lub pesymistycznie, przy podwyższonym nastroju- wzrasta nasz napęd, szybciej mówimy chodzimy, robimy przy obniżonym nastroju- wszystko jest spowolnione, obniżone napięcie mięsni, wzrok skierowany w dół, osłabienie w sferze popędowej. Nastrój zabarwia całą działalność człowieka. Nastrój podstawowy: właściwość każdego człowieka, na ten nastrój nakładają się pewne zdarzenia, gdy oceniamy je jako sukces to następuje podwyższenie nastroju, gdy jako porażkę następuje jego obniżenie. Są to tzw. reaktywne wahania nastroju. Sytuacja paradoksalna: gdy nam się powodzi następuje obniżenie nastroju bo człowiek myśli, że za sukces będzie ukarany.
Wszystko jest w porządku gdy te wahania mieszczą się w zakresie (wykres). Problem jest gdy wahania przekraczają zakres w jedną lub drugą stronę. Zaburzenia emocjonalne (depresja emocjonalna)- są rezultatem nieprawidłowości w procesach biochemicznych; jest to niezależne od czynników zewnętrznych. a) depresja jednobiegunowa- od czasu do czasu w sposób regularny lub nie pojawiają się duże epizody depresyjne oddzielone reemisją b) depresja dwubiegunowa- gdy występują epizody depresyjne i przynajmniej jeden epizod maniakalny. Zaburzenia reaktywne (depresje reaktywne)- reakcja na pewną sytuację, depresja utraty- gdy tracimy kogoś bardzo bliskiego lub coś bardzo ważnego dla nas (zależy od indywidualnego systemu wartości). Gdy człowiek spostrzega że ma to charakter nieodwracalny, bezpowrotny to reaguje depresją- reakcja żałoby. Ma ona miejsce gdy utracimy coś ważnego dla nas nawet jeśli obiektywnie nie jest to ważna rzecz. Rodzaje żałoby: a) żałoba prawidłowa- gdy mamy uczucie żałoby po stracie kogoś, ale nie powinna trwać dłużej niż rok b) żałoba nieprawidłowa- gdy mówimy, że jest nam smutno, a się śmiejemy, jesteśmy radośni, jest to głęboka patologia!!! Często w takich sytuacjach ludzie szukają zapomnienia w substancjach odurzających, taka substancja staje się wszystkim w życiu człowieka, zastępuje mu wszystko: życie towarzyskie, zawodowe, sukcesy. Dlatego terapia uzależnień jest taka trudna bo ta substancja zajmuje człowiekowi wszystko. Zaburzenia organiczne- związane ze zmianami w ciele np. w tkance mózgowej. Zaburzenia depresyjne występują także przy okazji zaburzeń somatycznych; przy silnych okaleczeniach występuje reakcja na utratę, zmienia się obraz własnego „ja” („już nie jestem taki jak byłem”) występuje apatia, zniechęcenie. STANY MANIAKALNE I HIPOMANIAKALNE: stany maniakalne kończą się śmiercią, więc to co obserwujemy to stany hipomaniakalne, (w stanach depresyjnych jedynym pragnieniem człowieka jest przestać istnieć), dysymulacja- ukrywanie stanów chorobowych, ten stan jest najniebezpieczniejszy, ustępuje apatia, powraca motywacja i wtedy człowiek jest zdolny do popełnienia samobójstwa (gdy człowiek znajduje się w stanie depresji- najniższa wartość na wykresie-to nie popełni samobójstwa bo występuje silna apatia, więc nie potrafi działać) dysymulacja pozwala ukryć przed innymi stan depresji by potem popełnić samobójstwo;
Człowiek ma poczucie winy, że swoim istnieniem wyrządza komuś krzywdę np.: u osób bardzo religijnych występuje poczucie wielkiego grzechu; STANY MANIAKALNE: silny wzrost napędu psychoruchowego, wszystko szybko, towarzyszy temu błogostan, nierealnie zawyżone poczucie własnej wartości, osoba taka myśli, że jest wyjątkowa; taki człowiek pozostawiony samemu sobie może umrzeć ze zbytniej aktywności np.: z braku snu, złego żywienia itd. Następuje utrata krytycyzmu!! Człowiek nie jest w stanie realnie ocenić swoich możliwości; występują tzw. stany moriatyczne (moria-prawdziwa euforia), te fazy błogostanu to pozory, gdy człowiek napotka na jakąś trudność błogostan pryska, a pojawia się rozdrażnienie, wrogość
Mechanizm formacji reaktywnych- (zniekształcają rzeczywistość przykrą i bolesną) polega na zamianie jednej emocji na drugą, np. gdy znajdujemy się w zaciemnionym, podejrzanym miejscu i powinniśmy się bać to pogwizdujemy, podśpiewujemy tak aby czuć się dobrze w tej sytuacji.
Mechanizm zaprzeczenia- polega na zaprzeczaniu rzeczywistości np. matka traci ukochanego syna, ale zaprzecza rzeczywistości i organizuje życie tak jakby on był, pisze do niego listy, myśli że on jest, endorfiny- są to substancje o działaniu podobnym do morfiny produkowane przez mózg, uwalniane zostają w sytuacji ogromnego bólu, zagrożenia np.; gdy żołnierz idzie do walki zostaje ranny i nie czuje bólu- efekt endorfinowy (występuje np. u bokserów), ten efekt zwiększa szanse przeżycia w trudnych sytuacjach;
Depresja to reakcja rezygnacji, człowiek nie podejmuje walki tylko rezygnuje, ta rezygnacja może objąć także poziom biologiczny, choroba- to walka organizmu z zagrażającym czynnikiem; gdy nie ma tej walki to organizm rezygnuje z obrony, następuje alienacja, człowiek przestaje czuć się członkiem społeczeństwa. Depresję rozpoznajemy gdy widzimy cierpienie , smutek apatię, ale depresja może też występować pod postacią pobudzenia, aktywności. Wtedy społeczeństwo może na taką postawę reagować wrogością co nie jest wskazane w przypadku depresji. Dystymia- jest to niewielkie obniżenie nastroju (inaczej depresja niepsychotyczna), Kępiński twierdził, że w dystymii dominuje szarość- czyli drażliwość, wrogość, chęć odegrania się na innych. Rozpoznaje się ją gdy objawy występują przez okres około 2 lat.
Głębsze zaburzenia nastroju to depresja głęboka (zaburzenia psychopatyczne). Dominuje koloryt czarny- to straszliwe cierpienie, rozpacz, kompletne poczucie bezradności, bezsilność rezygnacja; Epizod depresyjny głębszy może trwać np. miesiąc.
Objawy depresji: 1)spadek lub wzrost wagi ciała, 2) zaburzenia snu (skrócenie czasu snu) wczesne budzenie 3) dolegliwości bólowe w różnych narządach, 4) ogólne złe samopoczucie 5) ustawiczne zmęczenie 6) obniżenie samooceny, stąd poczucie winy 7) autodestrukcja

występuje lęk, zespół depresyjno- lękowy. Maska depresyjna: w depresji: w depresji dwubiegunowej błogostan jest maską, mogą wystąpić maski somatyczne, osoba badana się nie skarży na te rzeczy, jest ona bardzo aktywna, ale pojawiają się objawy zaburzeń somatycznych: jest to źródłem błędnych diagnoz. Mechanizm endoreiczny.
TEORIA HOMEOSTAZY: organizm rozpatrujemy jako układ zamknięty, gdy przestaje być układem zamkniętym następuje rozpad- śmierć. Potrzeby (tendencje) pojawiają się gdy wystąpi sytuacja, która może zakłócić równowagę układu. Tendencje te mają usunąć zagrożenia, choć ich spostrzeżenie nie koniecznie jest świadome. Zagrożenia mogą być biologiczne (np. obce ciało, wirus) społeczne (wyst. przed dużą publicznością organizm postrzega to jako zagrożenie broni się ucieczką, pojawiają się dolegliwości, nie jest w stanie wystąpić). Wewnątrz organizmu występują zaprogramowane stany nierównowagi (zachowania instynktowne np. seksualne, stan ten zmusza do poszukiwania obiektów, zmusza do pewnych zachowań). Gdy pojawia się taka tendencja występuje stan napięcia, jest rezultatem reakcji przygotowania organizmu do zwiększonego wysiłku- jest to reakcja przystosowawcza. Reakcja McCannona fight-flight: im więcej zbierzemy energii tym bardziej zwiększą się nasze szanse na przeżycie; układ współczulny przygotowuje organizm do walki 9ważny jest cel nie liczą się koszty), układ przywspółczulny przestawia organizm na gospodarkę pokojową (podejmuje się przemyślane decyzje). Człowiek w swojej ewolucji zmienił otoczenie biologiczne na społeczne, jednak mechanizmy pozostały te same np. gdy atakuje nas zwierzę czujemy strach, ale gdy mamy trudny egzamin też czujemy strach, pojawia się napięcie, ale gdy cel zostanie osiągnięty następuje rozładowanie (stan przyjemny odczuwany jako satysfakcja). Często ludzie sztucznie wywołują taką sytuację np. sporty ekstremalne. Czasem pojawiają się utrudnienia, problematyka psychopatologiczna pojawia się gdy człowiek nie potrafi znaleźć sposobu na ich pokonanie. Niemożność realizacji celu w stanach zagrożenia prowadzi do przeciążenia organizmu (np. serca). Często przerzucamy energię z problemu na inne zajęcie, następuje wtedy chwilowe rozładowanie i uczucie ulgi, jednak nie rozwiązuje to problemu. Zasada Murray’a: każda potrzeba może być zrealizowana, ale pod warunkiem, że jest realizowana w odpowiednim czasie, miejscu, przy użyciu odpowiednich sposobów i obiektów; to że nie można czegoś zrealizować wynika z nierespektowania któregoś z powyższych elementów.
Niedojrzałość- gdy występują zachowania charakterystyczne dla wcześniejszego okresu rozwojowego;
Frustracja- występuje wtedy gdy w jakiejś określonej przestrzeni fizycznej na drodze do danej rzeczy pojawia się bariera natury fizycznej, frustracja kończy się śmiercią (potrzeba nie jest realizowana, następuje utrata równowagi organizmu i śmierć). Pojawia się reakcja skierowana na przeszkodę, barierę i jest nią AGRESJA- jest to reakcja przystosowawcza, zwiększa szanse przeżycia jednostkowego i gatunkowego, jest skierowana na zniszczenie, uszkodzenie, zadanie bólu, cierpienia
sytuacja frustracyjna trwa dopóki bariera nie zostanie usunięta,
społeczeństwo stanowi kokon ochronny dla swoich członków przed frustracjami, więzienie to sytuacja frustracyjna- ograniczone pole fizyczne poza które nie można się wydostać, to ma uzmysłowić człowiekowi, że jeśli nie będzie wypełniał swoich powinności to społeczeństwo zdejmie ten kokon ochronny ( wtedy w więzieniu może nie zaspokoić swoich potrzeb).
Konflikt- gdy równocześnie występują dwa sprzeczne ze sobą motywy; np. jestem głodny, nie mam pieniędzy, ale mogę wejść do sklepu i coś zabrać nie ma bariery fizycznej ale tego nie robię. Występuje interioryzacja- zewnętrzne normy społeczne zostają uwewnętrznione. Rzadko spotykamy się z frustracją, dużo częściej z konfliktem czyli sprzecznością motywów. Jeżeli motywy są jednakowej siły to człowiek nie może realizować żadnego z nich, występuje podwójny stan niezaspokojenia. SCHIZOFRENIA: gdy występuje silna emocja zarówno pozytywna jak i negatywna, ale nie potrafimy sobie z nią poradzić, następuje rozszczepienie na dwie emocje z osobna, łatwiej sobie z tym poradzić, później następuje rozszczepienie osobowości na różnych poziomach „ja” fizycznego, poziomie myślowym, poziomie emocjonalnym, Schizofrenia to dramatyczna próba rozwiązania ambiwalentnego problemu. ZABURZENIA DYSOCJACYJNE: 1) amnezja- (nie jest wywołana uszkodzeniami mózgu) niepamięć jest rezultatem silnej ambiwalencji, konflikt zostaje rozwiązany bo występuje niepamięć jednego z motywów, stąd drugi może się realizować 2) fugi histioniczne (ucieczki) objęte niepamięcią, osoba nie wiadomo czemu ucieka i nagle nie wie skąd wzięła się w danym miejscu i dlaczego, jest to ucieczka przy zmienionym stanie świadomości 3) osobowość wieloraka (naprzemienna) np. Dr Jackyl Mr. Hyde; to nie jest rozszczepiona osobowość tak jak w schizofrenii, to jest jedna osobowość tyle że raz realizuje się jej pozytywny stan a raz negatywny, nie ma konfliktu bo stany objęte są niepamięcią stanu drugiego. LĘK: jest reakcją nieprzystosowawczą. Nie ma obiektu więc nie wiemy jak reagować. Strach jest reakcją przystosowawczą. Wyznacza określony sposób działania, atakujemy lub uciekamy. Osobowość histioniczna- stałe cechy, dyspozycje, utrwalone wzorce, to osobowość, która charakteryzuje się stosowaniem mechanizmów konwersyjnych;
LEKI: 1) barbituraty- leki niebezpieczne, szybko prowadzą do uzależnienia, szybko wzrasta tolerancja na te leki, mają działanie globalne na cały mózg 2) benzodiazepiny- zastąpiły barbituraty, działają wybiórczo na określone struktury mózgowe, PROBLEM UZALEŻNIENIA: czas rozpadu dotyczy obecności w organizmie substancji czynnej, im krótszy czas rozpadu tym większe ryzyko uzależnienia. Po upojeniu narkotykowym zawsze następuje reakcja odwrotna: euforia- depresja, znieczulenie- nasilenie bólu; Każde następne branie ma na celu już nie koniecznie wprowadzenie się w stan upojenia, ale po to by uwolnić się od stanu przykrego czyli: depresji, zniechęcenia. Wzrasta tolerancja na daną substancję, ta sama dawka nie wystarcza, potrzebna jest większ.

Zaburzenia funkcjonalne- nazwa pochodzi od tego, że miało to być zaburzenie samej
funkcji, a nie układu nerwowego; przeciwieństwo zaburzeń
organicznych.
Zaburzenia funkcjonalne:
1) Psychozy funkcjonalne.
2) Funkcjonalne zaburzenia……..

Zaburzenia z kręgu rozszczepieniowego są tajemnicze, tzn. przyczyny zaburzeń nie są znane. Istnieje tylko wiele hipotez.
Schizofrenia- dosłownie znaczy rozszczepienie umysłu.
Eugenius Bleuler- Wyróżnił cztery objawy osiowe:
- 1.A- zaburzenia asocjacji (rozkojarzenia);
myślenie- ciąg skojarzeń;
zaburzenia w mowie w postaci rozkojarzeń; dygresyjność; masa neologizmów;
wypowiadane myśli są chaotyczne, przy dużym podnieceniu oderwane;
niezrozumiałe wątki; źródło tego zaburzenia tkwi w myśleniu, a mowa jest jego
realizacją;
- 2.A- autyzm;
zerwanie kontaktu z otoczeniem; swój świat, swoje prawa; dla chorego świat
autystyczny jest uporządkowany i zrozumiały; autyzm może mieć różne nasilenie;
- 3.A- zaburzenie afektu;
spłycenie afektu; afektywne staje się płytkie; zaburzenie afektywne dotyczy
uczuciowości wyższej; dotyczy:
۰ zdolność do empatii (odczuwania z kimś innym),
۰ występowanie potrzeby altruistycznych (bezinteresowne działanie na czyjąś
korzyść, nawet z zagrożeniem w stosunku do siebie samego), antycypujemy
skutki naszego działania i zaczynamy odczuwać coś tak samo (współczujemy);
nie jest to jednak rezultat ćwiczenia;
do uczuciowości zalicza się rozróżnianie działania, które narusza czyjeś prawa;
zaburzenia dotyczą stępienia afektu; niespasowanie afektu to niedopasowanie do
sytuacji emocjonalnej;
- 4.A- ambiwalencja;
przeżywanie wartości obiektu jako atrakcyjny i awersyjny; całkowite
znieruchomienie jest przejawem silnej ambiwalencji;
Wszystkie inne objawy (np.. halucynacje, omamy) nie są objawami osiowymi schizofrenii. Mogą występować deluzje, czyli urojenia, które często występują z schizofrenią, ale mogą występować samodzielnie.
Typy schizofrenii, które są określane przez objawy dodatkowe:
1. Typ paranoidalny- urojenie w postaci usystematyzowanej. Nieuzasadnione przekonanie, którego nie podzielają ludzie. Urojenia tworzą spójny system. Drobne zdarzenia interpretuje się w sposób systematyczny /urojona zdrada żony, bo np. odwróciła się „podejrzanie” do męża kiedy słodziła jego herbatę, pewnie chciała mi czegoś dosypać, bo ma kochanka, zabierze mnie do lekarza, pewnie jest z nim w zmowie, to pewnie on jest kochankiem, itd./.
Zespół paranoidalny, urojeniowy. W zespole urojeniowym funkcje intelektualne są nienaruszone. Obłęd udzielony: gdy poziom inteligencji chorzy mają wysoki, zarażają innych swoimi urojeniami, pociągają za sobą tłumy. Ci co ulegną mają zespół nabyty paranoidalny. Obłęd udzielony występuje u osób, które żyją w jakimś zamkniętym środowisku (np. religia). Poczucie odizolowania powoduje, że powstają wewnątrz bardzo silne związki emocjonalne, silna identyfikacja z danym środowiskiem. Każdy człowiek z urojeniem ma poczucie nadzwyczajnej zdolności, zagrożenia- ale przy poczuciu własnej wyjątkowości.
2. Typ katatoniczny:
- może występować w postaci szału, popularnie osoba chora psychicznie, bardzo wysokie podniecenie,
- suport katastroficzny- osłupienie, znieruchomienie, zastyganie w określonej pozycji,
۰giętkość woskowa- można kogoś ustawić w określonej pozycji, a on będzie tak stał.
Nie ma z taką osobą kontaktu. Nie reaguje nawet na bólowe bodźce. Stan katatoniczny może trwać różnie długo.
3. Typ hebefreniczny- pochodzi od gr. Młodzieniec. Zachowanie, które określa się błaznowaniem. Pod tym błaznowaniem jest pustka. Błaznowanie ma charakter stereotypu powtarzanego. Postać zdezorganizowana schizofrenii to postać hebefreniczna.
4. Typ prosty- nie ma dodatkowych objawów. Istnieją tylko objawy osiowe. Na zewnątrz nie przejawia odmienności zachowania. Powolny proces dezorganizacji osobowości. Najczęściej niezauważalny przez osoby, które mają z chorym częsty kontakt (tak jak rodzice nie dostrzegają wyraziście jak szybko rośnie ich małe dziecko). Nie ma zachowań rzucających się w oczy. W pozostałych trzech typach występują objawy wytwórcze, a tutaj tylko i wyłącznie objawy ubytkowe (np. utrata zainteresowań, spłycenie afektu).

Im bardziej zaburzenia przejawiane są na zewnątrz, tym lepsze rokowania- pozytywne.
Jeśli nie przejawiają się gwałtownie na zewnątrz- złe rokowania.